Ədviyyatsız mətbəx təsəvvür etmək mümkün deyil.
Planas klinikasının (ABŞ) qidalanma şöbəsinin mütəxəssisi və ən yaxşı həkimlər mərkəzinin üzvü Marta Qrey ədviyyatların insan orqanizminə təsirindən danışıb.
“Ədviyyatlar yeməyə xüsusi dad verir və antik dövrdən bəri tibdə də istifadə olunur. Məhsulların faydalı xüsusiyyətlərindən fəal istifadə edirik, məsələn, limon ilə zəncəfil suyunu götürün. Heç kimə sirr deyil ki, belə bir içki şişkinliyi və ödəmi azaldır. Hər ədviyyat bizə müəyyən problemi həll etməyə kömək edə bilər: narahatlığı azaltmaq, immunitet sistemini gücləndirmək, həzmi yaxşılaşdırmaq, artıq mayeni kənarlaşdırmaq və bədəndəki qazları zərərsizləşdirmək. Bu kiçik problemlərin həlli sağlamlığın qorunmasında mühüm rol oynayır. Əlbəttə ki, bütün yeməklərə ədviyyat əlavə etmək də lazım deyil”, - deyə mütəxəssis qeyd edib.
Qrey hər ədviyyatın faydası və əks göstərişləri haqqında ətraflı məlumat verib:
Arıqlamaq üçün pəhriz saxlayırsınızsa, müəyyən ədviyyatlar həqiqətən məqsədə çatmağa kömək edə bilər.
Jenşen: Metabolik sürəti artırır, həddindən artıq yemək istəyinin qarşısını alır.
Qırmızı istiot: Həzmi və mədə şirəsinin istehsalını yaxşılaşdırır.
Darçın: Mədə-bağırsaq traktının işini yaxşılaşdırır, qanda xolesterini azaldır.
Qara istiot: Bədəndəki yağların parçalanmasına kömək edir, fermentlərin istehsalını stimullaşdırır.
Zəncirotu: Qaraciyər və öd kisəsi yollarının işini yaxşılaşdırır.
Xardal: Təbii laksatifdir, qanda xolesterinin tənzimlənməsinə kömək edir.
Sarıkök: İltihab önləyicidir, öd xəstəliklərinin aradan qalxmasına kömək edir.
Zəncəfil: İltihabi prosesləri azaldır, doyma hissi yaradır və iştaha nəzarət etməyə kömək edir.
Qarnı düzləşdirmək tez-tez dərmanlarla həll etdiyimiz ən çox görülən problemlərdən biridir. Ədviyyatlar da kömək edə bilər.
Adaçayı: Sidikqovucu xüsusiyyətləri sayəsində bədəndəki artıq mayeni çıxara bilər.
Şalfey: Sidikqovucu xüsusiyyətləri ilə şişkinliyi azaldır, toksinləri və artıq mayeni çıxarır.
Cəfəri: sidik ifrazat sisteminin təmizlənməsini stimullaşdırır. Ödəmə qarşı əvəzedilməz vasitədir.
Atpıtrağı: Bu bitki də sidikqovucu xüsusiyyətləri ilə məşhurdur.
Zəncirotu: Həzmi yaxşılaşdırmağa və bədəndən artıq mayenin çıxarılmasına kömək edir.
Şüyüd toxumu: Sinir sisteminin işini yaxşılaşdırır, toksinləri və ödəmi çıxarır.
Müəyyən effekt üçün yuxarıdakıların hamısı əla işləyir. Ancaq həkim geniş spektrli olması səbəbindən ən çox tövsiyə olunan bu ədviyyatları xatırlatmağı unutmayıb.
Sarımsaq: Qan təzyiqini normallaşdırır, hətta xərçəng əleyhinə təbii antibiotik hesab olunur. Həm çiy, həm də qurudulmuş forması eyni dərəcədə faydalıdır.
Sarıkök: Antioksidant, ağrıkəsici və sakitləşdirici xüsusiyyətlərinə görə faydalı məhsul sayılır. Odur ki, yeməklərə rahatlıqla əlavə edilə bilər. Ən məşhur sarıkök əsaslı qarışığa köri deyilir, tərkibində şüyüd, mixək, keşniş, çili və sarımsaq var.
Adaçayı: Dərman xüsusiyyətləri yalnız həzm sisteminə deyil, həm də bütün bədənə yaxşı təsir göstərir, güclü antioksidant və iltihab önləyicidir.
Mixək: Ədviyyatlar arasında özündə ən çox miqdarda antioksidant ehtiva edir. Həzmi yaxşılaşdırmaq üçün istifadə olunur.
Darçın: Qəhvə və desertləri onsuz hazırlaya bilməzsiniz. Daddan əlavə, iltihab əleyhinə xüsusiyyətlərə malikdir.
İstiot: Arıqlamaq üçün təsirli olur, çünki mədədə xlor turşusu istehsalına kömək edir və bununla da maddələr mübadiləsini sürətləndirir. Salat, ət və balıq ilə yaxşı gedir.
Sui-istifadə edilməməsi lazım olan ədviyyatlar
Müəyyən ədviyyatların istifadəsi tənzimlənməlidir, çünki həmişə faydalı deyil:
“Pəhrizə əlavə etməzdən əvvəl ədviyyatların xüsusiyyətlərini və onların əks təsirlərini bilmək vacibdir. Ancaq qidalanma mütəxəssisi ilə məsləhətləşmək daha yaxşıdır. Ehtiyatla yanaşmalı olduğumuz məhsullar arasında cövüz xüsusi yer tutur”, - deyə ekspert əlavə edib:
Cövüz: Vizual halüsinasiya, narahatlıq, taxikardiya, hipertoniya və çox miqdarda psixomotor təşvişə səbəb ola biləcək maddə ehtiva edir. Gündə beşdən yeddi qrama qədər istifadə etsəniz, zəhərli təsir dərhal özünü göstərməyə başlaya bilər.
Duz: Natrium duzun tərkib hissələrindən biridir. Vücudumuzun hüceyrə mayesinin sabit səviyyədə saxlanması üçün ona ehtiyacı var. Bununla birlikdə, duzun artıq olması bədəndə suyun yığılmasına səbəb ola bilər.
Çili bibəri və digər: Onların tərkibindəki maddə mədə-bağırsaq traktının qıcıqlanmasına səbəb ola bilər.
Anis: Körpələr üçün ən çox görülən ağrıkəsicilərdən biridir. Çox yüksək konsentrasiyada, konvulsiya və yuxuya, həmçinin qusma və ishala səbəb ola bilər./Publika.az